Mariza (° 16/12/1973) is geboren in Maputo – Mozambique, maar opgegroeid in de Mourariawijk in Lissabon. Ze debuteerde in 2001 met “Fado Em Mim” en bracht regelmatig platen uit, maar nadat ze in 2011 beviel van haar zoon Martim werd het een tijdje stil rond haar. In 2015 kwam ze echter terug met “Mundo”, vorig jaar verzorgde ze samen met Ana Moura een gastrol op het Eurovisiesongfestival en bracht in 2018 ook haar zevende album uit, het titelloze “Mariza”, dat ze zo genoemd heeft omdat ze meer dan ooit het gevoel heeft dat de muziek op dit album de belichaming is van haarzelf. Het is een mix van traditionele fado met pop en Afrikaanse percussie.

De gracieuze Mariza ziet er beeldig uit in haar lange crèmekleurige jurk met glitterversieringen. Haar rechterarm is verfraaid met bloemrijke tatoeages die verder lopen op haar schouder. Ze heeft nog steeds haar karakteristieke korte, blonde kopje. Ze wordt bijgestaan door vijf muzikanten die respectievelijk drums, akoestische gitaar, basgitaar, Portugese gitaar en accordeon bespelen. Ze opent met een traditioneel fadonummer uit haar eerste plaat 'Fado Em Mim” en mijn haren gaan al meteen overeind staan van haar indrukwekkend expressief en krachtig stemgeluid. De begeleiding is heel subtiel met bas, verstilde drums en Portugese gitaar. Het klankenpalet wordt in het volgende nummer uitgebreid met accordeon en drums. Het tempo gaat meteen ook de hoogte in. Ze richt zich dan tot het publiek dat ze welkom heet in het Engels en het Portugees. Ze is dankbaar terug te mogen keren in deze geweldige zaal. Ze zal deze avond een ruime greep doen uit haar hele repertoire. Mariza is een artieste zonder oogkleppen, haar vorig jaar verschenen single “Quem Me Dera” werd geschreven door de Angolese songschrijver Matias Damásio en zo legt ze muzikaal een brug tussen Afrika en Europa. Voor het eerst in 20 jaar heeft Mariza een eigen song op plaat gezet met “Oração” maar ze durft het nummer niet altijd brengen (faalangst?). Vanavond is ze echter zelfzeker genoeg om het toch aan te durven. Een geslaagde keuze want deze met een accordeonintro beginnende song zingt ze werkelijk fabelachtig en is één van de hoogtepunten van de avond.

Mariza richt zich regelmatig tot het publiek dat ze ook bij het concert betrekt. Ze krijgt via facebook na een concert dikwijls de reactie dat de mensen het een prima optreden vonden, maar dat ze hun lievelingslied niet gezongen heeft, ze noemt deze de “butsongs”. Na twintig jaar ben je sommige nummers echt wel eens beu. Het publiek mag zich vrij voelen deze zelf te zingen. Zo probeert ze ons ook enkele woorden in het Portugees te laten zingen, dat lukt de eerste keer redelijk goed maar met de nogal lange frasering die ze ons aanleert in “Rosa Branca” gaat het wel wat de mist in. Mariza heeft er zichtbaar plezier in en is vertederd door de verwoede pogingen van het publiek. Ze heeft de vele Portugezen in de zaal aangemaand ons niet te helpen. Een heel plezierig intermezzo tijdens het concert. De songs variëren van klassieke fado tot fado geïnjecteerd met pop, Afrikaanse of Braziliaanse ritmes.

Op het einde van het concert trekt Mariza al zingend de zaal in. Ze heeft al aangegeven dat zij als Portugese van haar land houdt, maar dat ze uiteindelijk door het vele reizen met haar publiek een (h)echte band heeft opgebouwd. Ondanks dat die dikwijls haar teksten niet verstaan voelt ze toch een connectie. Haar songs handelen vooral over de liefde en niet enkel in de zwaarmoedige betekenis maar ook de vrolijke kant van de liefde bezingt ze. Ze sluit het concert af met de traditionele fadosong “Primavera”. Via vele omwegen weg van de traditionele fado komt ze zo terug bij de oorsprong. Mariza heeft vanavond nog maar eens bewezen waarom ze de ultieme hedendaagse fadokoningin is. Een stem die niemand onberoerd laat : krachtige uithalen worden afgewisseld met intieme, breekbare zanglijnen. Ze is tevens een charismatische, innemende persoonlijkheid die het publiek bij haar optredens betrekt. Zo weet ze een band te creëren met de aanwezigen. Ze is terecht ook zeer lovend over haar fantastische muzikanten die ze regelmatig prijst. Het publiek vanavond is extatisch en geeft ze terecht een daverende, staande ovatie. Een pluim trouwens voor het publiek dat de leuze van De Roma “Sst, hier speelt een artiest” uitermate gerespecteerd heeft.

Lou van Bergen

Foto's © JiVe